हिमाचल प्रदेश विधानसभा निवडणूक: प्रेम कुमार धुमल हिमाचल प्रदेशच्या राजकारणातील एक मोठा चेहरा आहे

हिमाचल प्रदेश प्रेमकुमार धुमाळ हे भाजपच्या राजकारणातील एक मोठा चेहरा आहेत, त्यांच्या नावाचा समावेश भाजपच्या तगड्या नेत्यांमध्ये होतो. 2017 च्या विधानसभा निवडणुकीतील पराभवाने त्यांची राजकीय उंची कमी झाली असली तरी आजही हिमाचलच्या जनतेने त्यांना डोक्यावर बसवले आहे. 2017 मध्ये प्रेम कुमार धुमाळ हे मुख्यमंत्री पदाचे प्रमुख दावेदार होते, मात्र पराभवामुळे जयराम ठाकूर यांच्या खात्यात खुर्ची आली.जयराम ठाकूर यांनी मुख्यमंत्री पदासाठी कोणतीही कसर सोडली नाही. कदाचित त्यामुळेच येत्या विधानसभा निवडणुकीत जय राम ठाकूर यांचा चेहरा घेऊन मैदानात उतरण्याचे भाजपचे मन बनवत आहे.

प्रेमकुमार धुमाळ यांचा राजकारणातील प्रवास

प्रेमकुमार धुमाळ यांचा राजकारणात प्रवेश अचानक झाला. राजकारणात येण्यापूर्वी ते पंजाबमधील जालंधरमध्ये प्रवक्ते होते. यादरम्यान 1982 मध्ये त्यांची राजकीय इनिंग सुरू झाली. भारतीय जनता पार्टी युवा मोर्चात सामील होऊन त्यांनी राजकीय प्रवासाला सुरुवात केली. ते BJYM चे राज्य सचिव होते. प्रेम कुमार धुमल यांनी 1985 मध्ये पहिल्यांदा हमीरपूरमधून लोकसभा निवडणूक लढवली पण त्यांना पराभवाला सामोरे जावे लागले, त्यानंतर 1989 च्या निवडणुकीत त्यांनी पुन्हा एकदा मैदानात उडी घेतली आणि यावेळी त्यांना विजय मिळाला. 1991 मध्ये दुसऱ्यांदा ते हमीरपूर लोकसभा मतदारसंघातूनच विजयी झाले. 1993 ते 98 या काळात ते हिमाचल प्रदेशात भाजपचे अध्यक्षही होते. 1998 मध्ये ते पहिल्यांदा हिमाचल प्रदेशचे मुख्यमंत्री झाले, त्यानंतर 2008 मध्ये त्यांनी दुसऱ्यांदा मुख्यमंत्रिपदाची सूत्रे हाती घेतली.

प्राध्यापक ते राजकारणाचा प्रवास

प्रेमकुमार धुमल यांचा जन्म 10 एप्रिल 1944 रोजी हिमाचल प्रदेशातील हमीरपूर येथील समीरपूर गावात झाला. प्राथमिक शिक्षण मिडल स्कूल भगवारा येथून झाले, तर मॅट्रिक डीएव्ही स्कूलमधून झाले. राजकारणात येण्यापूर्वी ते जालंधर येथील पंजाब विद्यापीठात प्रवक्ते होते. दोआबा कॉलेजमध्ये नोकरी करताना कायद्याचे शिक्षणही घेतले. या काळात ते अनेक सामाजिक संस्थांशी जोडले गेले. ते हिमाचल प्रदेशातील राजपूत समुदायातून आले आहेत, हिमाचलमध्ये राजपूत जातीच्या लोकांची संख्या एकूण लोकसंख्येच्या 37 टक्के आहे. त्याचवेळी हिमाचलच्या सुरुवातीपासून सत्ता राजपूतांच्या हातात आहे. याचा पुरेपूर फायदा त्यांना झाला. येथूनच त्यांना राजकारणात येण्याची संधी मिळाली आणि 1982 मध्ये त्यांनी भाजपच्या युवा मोर्चातून राजकीय प्रवासाला सुरुवात केली. 1980 ते 1982 पर्यंत ते BJYM चे राज्य सचिव होते. 1993 ते 1998 पर्यंत ते हिमाचलमध्ये भाजपचे प्रदेशाध्यक्ष म्हणून कार्यरत होते.

पहिल्यांदाच लोकसभा निवडणुकीत पराभव झाला

हिमाचल प्रदेशच्या राजकारणात प्रेमकुमार धुमल यांचा प्रवेश फार जुना नव्हता. 1985 ची गोष्ट आहे जेव्हा भाजपचे आमदार जगदेव चंद्रा यांना हमीरपूर लोकसभा मतदारसंघातून निवडणूक लढवण्यास सांगण्यात आले होते पण त्यांनी नकार दिला होता. अशा स्थितीत भाजप नेतृत्वासमोर कोणाला उमेदवारी द्यायची, असे पेच निर्माण झाले होते. प्रेमकुमार धुमाळ यांना ही संधी मिळाली. हमीरपूरमधूनही त्यांनी मोठ्या उत्साहाने निवडणूक लढवली, मात्र काँग्रेसच्या लाटेत त्यांना पराभवाला सामोरे जावे लागले. 1989 मध्ये धुमल हे हमीरपूर लोकसभा मतदारसंघातून पुन्हा एकदा खासदार म्हणून निवडून आले.

मुलासाठी राजकीय मैदान तयार

प्रेमकुमार धुमाळ यांना दोन मुले आहेत. अरुण ठाकूर आणि अनुराग ठाकूर. अरुण हा मोठा मुलगा आहे जो राजकारणात नाही तर व्यवसायात सक्रिय आहे. अनुराग ठाकूर हा धाकटा मुलगा असून केंद्रीय राजकारणात सक्रिय असून कॅबिनेट मंत्रिपद सांभाळत आहे. वडील प्रेमकुमार धुमल यांनी अनुराग ठाकूर यांच्यासाठी राजकीय मैदान तयार केले होते. सुरुवातीच्या टप्प्यात त्यांच्यावर कुटुंबवादाचे आरोपही झाले, पण २००९ मध्ये पोटनिवडणुकीत हमीरपूर लोकसभा मतदारसंघात त्यांनी मुलासाठी मैदान तयार केले. या निवडणुकीत अनुराग ठाकूर विजयी झाले. अनुराग ठाकूर लोकसभेवर निवडून आले. पहिल्यावेळी. त्यानंतर 2014 आणि 2019 च्या निवडणुकीत अनुराग ठाकूर पुन्हा हमीरपूरमधून खासदार म्हणून निवडून आले.