हिमाचल निवडणूक: या कांगडा जागेवर काँग्रेसने विजयाची हॅट्ट्रिक केली आहे

हिमाचल प्रदेश विधानसभा निवडणुका त्यादृष्टीने सर्वच राजकीय पक्षांनी तयारी सुरू केली आहे. या वर्षाच्या अखेरीस राज्यात निवडणुका होणार आहेत. गेल्या 4 दशकांपासून हिमाचल प्रदेशच्या निवडणुकीत भाजप आणि काँग्रेस या दोन पक्षांमध्ये सत्ताबदल होत आहे, या दोन पक्षांशिवाय तिसरा पक्ष हिमाचलमध्ये फोफावला नाही, तरीही यावेळी समीकरणे बदलली आहेत आणि विजय मिळवण्यासाठी पंजाबपाठोपाठ आता आम आदमी पक्षानेही जोरदार मुसंडी मारली आहे.

दर पाच वर्षांनी सत्ता बदलण्याची प्रथा

1985 नंतर हिमाचल प्रदेशात दर 5 वर्षांनी सत्ता बदलण्याची प्रथा सुरू झाली, या समजानुसार, राज्यातील जनतेने भाजप आणि कॉंग्रेसला पाच 5 वर्षांच्या अंतराने आळीपाळीने सत्तेवर आणले, या अर्थाने कॉंग्रेस 2022 मध्ये निवडून आले. सत्ता मिळण्याची आशा आहे, आम आदमी पार्टीमुळे लढत तिरंगी झाली असली तरी राज्यातील सर्व विधानसभा जागांवर निवडणुकीची रणधुमाळी तीव्र होत आहे.

कांगडा जिल्हा महत्त्वाचा आहे

हिमाचल प्रदेशातील कांगडा जिल्हा हा सत्ता स्थापनेचा मुख्य केंद्रबिंदू मानला जातो, येथे 15 विधानसभा जागा आहेत, त्यापैकी जो पक्ष सर्वाधिक जागा जिंकतो, त्याचे सरकार बनते, या 15 विधानसभा जागांपैकी एक फतेहपूर जागा आहे. 2017 मध्ये येथे काँग्रेसने बाजी मारली होती, ही जागा काँग्रेसचे वर्चस्व मानली जात असली तरी यावेळी भाजपकडून ही जागा जिंकण्यासाठी जोरदार प्रयत्न सुरू आहेत.

फतेहपूर मतदारसंघाचे राजकीय समीकरण

हिमाचल प्रदेशातील कांगडा जिल्ह्यातील फतेहपूर विधानसभा मतदारसंघावर काँग्रेसची मजबूत पकड आहे. आत्तापर्यंत या जागेवर 9 निवडणुका झाल्या असून, त्यापैकी 5 वेळा काँग्रेसने विजय मिळवला आहे. तर भाजपने आतापर्यंत फक्त 4 वेळा विजय मिळवला आहे. 2017 च्या विधानसभा निवडणुकीत काँग्रेसचे उमेदवार भवानी सिंह पठानिया विजयी झाले आहेत. त्यांनी भाजपचे बलदेव ठाकूर यांचा ५७८९ मतांनी पराभव केला.

बलदेव ठाकूर तीन निवडणुकीत पराभूत

भाजपचे बलदेव ठाकूर हे गेल्या तीन निवडणुकांपासून सातत्याने पराभवाला सामोरे जात आहेत. आतापर्यंत बलदेव ठाकूर यांना विजय मिळवता आलेला नाही, तर फतेहपूरच्या जागेवर भाजपकडे एकही तगडा नेता नाही. येथे 2012, 2017 आणि 2021 च्या पोटनिवडणुकीत काँग्रेसने बाजी मारली आहे. 2012 आणि 2017 मध्ये सुजान सिंग पठानिया यांनी येथे विजय मिळवला होता, त्यांच्या मृत्यूनंतर 2021 मध्ये या जागेवर पोटनिवडणूक झाली होती ज्यामध्ये काँग्रेसचे उमेदवार भवानी सिंह पठानिया विजयी झाले होते. 2007 मध्ये भाजपने ही जागा जिंकली होती, त्यावेळी भाजपचे उमेदवार सुरेश भारद्वाज विजयी झाले होते.

फतेहपूर मतदारसंघाचे जातीय समीकरण

हिमाचल प्रदेशातील कांगडा जिल्ह्यातील फतेहपूर विधानसभा मतदारसंघात सवर्ण मतदारांची संख्या जास्त आहे. या जागेवर सर्वाधिक राजपूत मतदार आहेत. याशिवाय मागासवर्गीय मतदारही आहेत. कांगड्याची ही जागा काँग्रेससाठी खास मानली जाते, गेल्या तीन निवडणुकांपासून काँग्रेस सातत्याने विजयी होत आहे. त्यामुळे भाजपपेक्षा काँग्रेसची या जागेवर मजबूत पकड असल्याचे मानले जात आहे.